dayanmaq

dayanmaq
1.
f.
1. Dayaq etmək, dayamaq, söykənmək. Şeyx Nəsrullah naxoş kimi heç kəsə baxmayıb dayanır yastıqlara. C. M.. Nənə əlini yumruqlayıb masaya dayandı. S. R.. // Dirənmək, lap yanaşmaq. Bəylərbəyinin faytonu qapıya dayandı. M. S. O..
2. Rast gəlmək, rastlaşmaq. Dəxi işimiz çox çətin yerə dayandı: bir yandan söz vermişik ki, «Tazə həyat»ın nəsihətinə əməl edək və heç kəsi özümüzdən incitməyək, bir yandan da lazım gəlir, . . . oxucularımız ilə bir az söhbət eləyək. C. M..
2.
f.
1. Hərəkətsiz hala düşmək; hərəkətini, işini saxlamaq. Kim isə zəncirləri yerə atır. Dəzgah xırp dayanır. M. İ.. Qazma borusunun yoxluğu üzündən buruqda işlər dayandı. M. Hüs.. // Fəaliyyətdən qalmaq, daha fəaliyyət göstərməmək, fəaliyyətini kəsmək. Və onlara bildirildi ki, «Şərqi-Rus» qəzeti müvəqqəti olaraq dayanıbdır. C. M.. // Kəsilmək, qurtarmaq, ara vermək. Külək yatır, qar dayanır, açılır səhər. S. V..
2. Bir yerdə qərar tapmaq, gəlib bir yerdə durmaq, daha irəli hərəkət etməmək. Maşın bir dövrə vurub dayandı. M. C..
3. Ayaq üstə durmaq. Qapılar örtülüb qapanmışdır; Arxasında nökər dayanmışdır. A. S.. Bəzən ayna qabağında dayanıb gəlin; Öz hüsnünə dönə-dönə baxır vüqarla. S. V.. // Durmaq, çəkmək. Növbədə dayanmaq.
4. Dözmək, tab gətirmək, davam gətirmək, qatlaşmaq. Sabitqədəm olsaydı əgər yari-vəfadar; Aşiq dəxi qaçmazdı bəladan, dayanardı. M. Ə. S.. Könlümün şüşəsi, saqın ki, sınar; Toxunursa ayna daşa dayanmaz. A. Ə.. <Hacı:> Hər gunə əziyyətə dayandıq. C. C..
5. Səbat göstərmək, üstündə durmaq, israr etmək. Sözünün üstündə dayanmaq.
6. Bir şey haqqında müfəssəl danışmaq. . . Mən də bu sözün üstə çox dayanıb uzunuzadı danışmaq istəmirəm. C. M..
7. Səbir etmək, gözləmək, toxtamaq, duruş gətirmək. Bir qədər dayanmaq lazımdır. – Dedi: – Qışdır hənuz, həmsayə; Meynə fəsli deyil, dayan yayə. M. Ə. S.. Cahangir cavab vermədi, o qəsdən bir az da qaşqabağını sallayaraq dayandı. S. Rəh.. Dayanıb durmaq – sakit durmaq, toxtamaq, heç bir təşəbbüs, hərəkət göstərməmək, iş görməmək, heç nə etməmək. Daya- nıb duran yerdə – heç bir səbəb olmadan, nahaqdan.
8. Qalxmaq, yüksəlmək (adətən «ərşə», «göyə» sözləri ilə). Fərraşların küçələrdə . . səsi hər dəqiqədə ərşə dayandı. M. F. A.. Əkdiklərimin tamamı yandı; Fəryadlarım göyə dayandı. . M. Ə. S.. Bir matəm paltarı geymiş üfüqlər; Tüstülər ah çəkib göyə dayanır. . S. V..

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Look at other dictionaries:

  • durmaq — f. 1. Ayaq üstə, şaquli vəziyyətdə hərəkətsiz dayanmaq. Ağacın altında kölgədə durmaq. Güzgünün qabağında durmaq. Sahildə durub dənizə baxdıq. – <Odabaşı Xudayar bəyə:> . . Di, burada niyə durubsan, buyur, gedək mənzilə. C. M.. Onlar alçaq… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • toxtamaq — f. 1. Dayanmaq, dözmək, səbir etmək, duruxmaq; sakit olmaq, özünü saxlamaq, özünü ələ almaq. Sən bir toxta. Toxta görüm. – Gülsəhər bir az toxtadı. Ə. Vəl.. İsa burada toxtayıb, bir az təşvişlə arvadı Güllüyə baxdı ki, bunun da səbəbi vardı. Ə. Ə …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • əl — is. 1. Qolun biləkdən dırnaqlara qədər olan hissəsi. Əli ilə tutmaq. Sağ əl. Əllərini yumaq. Əlini çiyninə qoymaq. Əli ilə sığallamaq. Əli ilə götürmək. İnsan işlərinin çoxunu əlləri ilə görür. – Tək əldən səs çıxmaz. (Ata. sözü). Əfsus ki,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ərş — is. <ər.> şair. Göy, asiman. Təsbeh kimi qatarınız düzərsiz; Havalanıb ərş üzündə süzərsiz. M. V. V.. Müqtədirsən ucalıb ərşə qədər getməyə də; Cənnəti, həm də cəhənnəmləri seyr etməyə də. A. S.. ◊ Ərşə bülənd olmaq – bax ərşə çıxmaq.… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ayaq — 1. is. 1. İnsan və heyvanın yeriməsinə xidmət edən bədən üzvü. Balaca ayaq. Qarın üstündə heyvan ayağının izi var. Ayaq barmaqları. – Təkərlərin səsi, atların ayaqlarının tappıltısı meşələrə səs salırdı. N. N.. Fərraşlar Məşədi Həsəni yıxıb… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • bənd — 1. is. <fars.> 1. anat. Skelet sümüklərinin oynaq yerləri; buğum, məfsəl. Barmaqların bəndləri. Bəndləri ağrımaq. Bəndləri qırılmaq. – <Qazan xan> başında, bədəninin bəndlərində bir ağırlıq və sızıltı duydu. M. Rz.. 2. Müxtəlif… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dayanma — 1. «Dayanmaq 1»dan f. is. 2. «Dayanmaq 2»dan f. is …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • keçmək — 1. f. 1. Hərəkət edərək, yeriyərək, addımlayaraq irəliləmək, yer dəyişmək, ötüb getmək. Yolla keçmək. Səki ilə keçərkən yoldaşımı gördüm. – Küçə ilə bir hambal, bir tay dalınca keçir. C. M.. <Kərim xan> Tehranın sakitləşməyə başlayan… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • keşik — is. Qarovul, güdük; qoruma. Keşik çəkmək – 1) qarovul çəkmək, bir obyekti qorumaq. Dəlilər . . dağın dörd tərəfində keşik çəkərdi. «Koroğlu». <Əbdül:> Məni malların keşiyini çəkmək üçün qoyublar. C. C.. <Gənclər> şəhərin, insanların… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • kirt — 1. is. Dəridə əmələ gələn qırış, bükük, büzüm. 2. təql.: kirt dayanmaq – birdən hərəkətdən qalmaq, birdən dayanmaq. Saat işlədiyi yerdə birdən kirt dayandı. Uşaqlar kirt dayandılar. – <Ağasəfər> . . darvaza qabağında bir milis nəfərini… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”